چالش‌های نوآوری و خلاقیت در آموزش و پرورش

چکیده

‌هدف اصلی این پژوهش بررسی و تبیین چالش‌های نوآوری و خلاقیت در دانش‌آموزان، معلمان، خانواده و سازمان‌های آموزشی وابسته به آموزش و پرورش می‌باشد که از روش کتابخانه ای و مروری بر کلیه مقالات، پژوهش‌ها، کتاب‌ها و … صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عوامل موثر در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان ابتدایی عبارتند از نه عامل آموزش خلاقیت و محتوا، فرهنگ و روابط اجتماعی، معلم، محیط آموزشی، پشتکار دانش‌آموز، حاکمیت روابط انسانی، علاقه مندی دانش آموز، خانواده و روش‌های تدریس، همه این عوامل در سطح ۰۱/۰ معنادار بودند یعنی این عوامل از عوامل اثر گذار در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان از نظر معلمان قلمداد می‌شوند. این نتایج با نتایج پژوهش‌های میرکمالی و خورشیدی (۱۳۸۸)، دین، ساموئل و لیموزی (۲۰۰۵)، تورنس، (۱۹۸۹)، گتزل و جکسون (۲۰۰۱)، روان (۲۰۰۵)، هماهنگ و هم جهت است. درباره این یافته می‌توان گفت آموزش خلاقیت می‌تواند باعث افزایش خلاقیت در دانش‌آموزان شود و از طرفی، داشتن فرهنگ و روابط اجتماعی مناسب و کامل می‌تواند باعث ایجاد خلاقیت و احتمال افزایش آن شود. ویژگی‌های معلم، محیط آموزشی مناسب و مطلوب برای رشد همه جانبه استعدادهای دانش آموزان، داشتن پشتکار دانش آموز، وجود حاکمیت روابط انسانی، علاقمندی دانش آموز به پیشرفت و وجود شرایط خانوادگی مناسب و روش‌های مناسب تدریس از مهمترین روشهای ارتقاء خلاقیت در دانش‌آموزان است. چنین مهارت‌هایی باید برای مواد درسی مدارس، خانواده ها، صنعت و سایر موسسات، اساسی و ضروری تلقی گردد

کلید واژه: نوآوری،  خلاقیت، دانش‌آموزان، معلم، محیط آموزشی